 |
|
|
| nadzieja.pl > infoBiblia > najczęściej zadawane pytania (FAQ) > Biblia..., cz. 6 | |||
 |
|||
|
|
·BIBLIA — W JAKIM
STRONA GŁÓWNA FAQ |
ALKOHOL | AMULETY
| ANTYCHRYST |
ASTROLOGIA Stary Testament w oryginale napisany był w języku hebrajskim, a Nowy Testament w języku greckim. Historia tłumaczeń Biblii Pierwszym przekładem Biblii (Starego Testamentu, gdyż nowy wówczas jeszcze nie istniał), dokonanym w III-II w. p.n.e. wśród Żydów w Egipcie na język grecki, była Septuaginta. Nazwa „septuaginta” powstała z powodu legendy, która mówi, że przekład dokonywany był przez 72 tłumaczy przez 72 dni i wszystkie tłumaczenia były zgodne co do jednego słowa. Następnym znanym przekładem jest Wulgata (z łac. versio vulgata — wersja dla wszystkich, popularna). Przekładu tego na język łaciński dokonał w IV w. n.e. św. Hieronim na polecenie papieża Damazego I. To tłumaczenie zostało uznane za urzędowy tekst Pisma Świętego w Kościele Rzymsko-Katolickim. Najstarszymi zachowanymi rękopisami przekładów ksiąg świętych na język polski są: Psałterz floriański (pochodzący z przełomu XIV i XV w.) oraz Psałterz puławski (XV/XIV w.). Pierwszym całościowym przekładem Starego Testamentu na język polski jest Biblia królowej Zofii, czwartej żony Władysława Jagiełły. W 1551 r. Stanisław Murzynowski dokonał przekładu Nowego Testamentu (luterańska Biblia Królewiecka). Pierwszy pełny, drukowany przekład całego Pisma Świętego na polski (z Wulgaty) ukazał się w Krakowie w 1561 r. Jest to tzw. Biblia Leopolity. W 1563 r. powstała kalwińska Biblia Brzeska zwana czasem Radziwiłłowską. Jej przekładu dokonano z inicjatywy księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła zwanego Czarnym. Kilka lat później, w roku 1570 powstał przekład Szymona Budnego związanego ze wspólnotą Braci Polskich (arianie). Biblia ta zwana jest (znów od miejsca druku) Nieświeską. Same Nowe Testamenty powstały w 1577 (Marcin Czechowic) i 1606 (Wojciech Szmalec). Wiadomo też, że całość Biblii przełożył kalwin Marcin Janicki, ale rękopis przekładu zaginął. W XVI w. powstał również przekład Jakuba Wujka, katolickiego księdza jezuity, który w kilku miejscach porównywał tekst łaciński z pierwowzorami greckimi, a w przypadku psalmów również z hebrajskim. Wydanie całości Pisma Świętego w przekładzie Wujka ukazało się już po jego śmierci w 1599 roku. Poddane zostało jednak cenzurze zakonnej, której nie podobało się zbytnie hołubienie manuskryptom hebrajskim i greckim. Biblia ta została dopasowana ponownie do Wulgaty i pierwotne jej brzmienie dzisiaj nie jest już znane. W roku 1632 został wydany luterański przekład Pisma św. (będący poprawioną wersją Biblii Brzeskiej), dokonany przez Daniela Mikołajewskiego, znany pod nazwą Biblii Gdańskiej. Kolejne prace nad przekładem Biblii zostały podjęte dopiero w XX wieku. W 1947 roku powstał przekład Nowego Testamentu z łaciny dokonany przez ks. Eugeniusza Dąbrowskiego. W 1965 roku wydana została Biblia Tysiąclecia, zwana tak z okazji 1000-lecia chrztu Polski (1966). Był to pierwszy, całkowicie katolicki przekład dokonany przez zespół benedyktynów tynieckich. Grupa tłumaczy, rewizorów, korektorów i redaktorów stanowiła około 70 osób. Choć tłumacze zapewniali, że przekładu dokonano z języków oryginalnych, trudno jest się z tym całkowicie zgodzić, bowiem Stary Testament tłumaczony był przede wszystkim (podstawą była Biblia Hebraica, ed. R. Kittel, A. Alt, O. Eissfeldt, Stuttgart 1945) z użyciem Septuaginty (greka; Septuaginta..., ed: A. Rahlfs, Stuttgart 1943, 2 tomy), a Nowy Testament — Wulgaty (łacina; Novum Testamentum Graece at Latine, ed. A. Merk, Romae 1951). W kolejnych wydaniach w ciągu trzydziestu lat, szala przechylała się stopniowo na korzyść właściwych języków oryginalnych. W wydaniu trzecim dokonano zmiany, zastępując wyraz „JAHWE”, stosowany w dwóch pierwszych wydaniach BT, tradycyjnymi zwrotami „Pan” lub „Pan Bóg” czy też „Bóg” z wyjątkiem nielicznych przypadków, gdzie pozostawienie biblijnego imienia Boga było merytorycznie konieczne (np. 2 MOJŻ. 3,14). Ale mała rewolucja nastąpiła dopiero w wydaniu piątym, gdzie „w imię większej jego zgodności z tekstem oryginalnym, zwłaszcza hebrajskim w Starym Testamencie”, odstąpiono od zbyt częstego poprawiania go według tekstu Septuaginty. Warto nadmienić, że nie zarzucono go całkowicie. Natomiast w 1975 roku powstał nowy protestancki przekład Biblii — Biblia Warszawska, zwana również Nowym Przekładem („Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu — nowy przekład”) lub „brytyjką” jako, że wydana została przez Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne (obecnie Towarzystwo Biblijne) w Warszawie. W tym samym czasie powstał kolejny katolicki przekład — Biblia Poznańska. Wydawana od 1975 roku w tomach, zawiera obszerne komentarze pod tekstem, których zadaniem jest łagodzenie, czasem wręcz zmiana znaczenia tłumaczonego tekstu. W roku 1991 wydano protestancki Nowy Testament w zrozumiałym języku współczesnym, wzorowany na analogicznych wydaniach zachodnich, kierujący się zasadą ekwiwalencji dynamicznej (dokładne i wierne oddanie sensu). Ciekawostką jest istnienie tak wydanego Nowego Testamentu w wersji kaszubskiej. W 1997 r., nakładem Towarzystwa Biblijnego w Warszawie, ukazało się współczesne, katolickie tłumaczenie Pisma Świętego na język polski z języków oryginalnych, dokonane przez ks. bp. Kazimierza Romaniuka. Tłumacz nadał mu nazwę Biblii Warszawsko-Praskiej. W 2000 r. ukazał się ekumeniczny przekład Nowego Testamentu i Psalmów dokonany przez biblistów z jedenastu polskich Kościołów chrześcijańskich, pod auspicjami Towarzystwa Biblijnego w Polsce. Trwają prace nad Starym Testamentem. Do roku 1900 całą Biblię lub jej fragmenty wydano w 567 językach, a do roku 1928 w 856. W 1938 przekroczono „barierę” 1.000 języków, a obecnie księga ta jest znana w przeszło 2.000 języków.
|
|
|||||||
|
[
główna |
pastor |
lekarz |
zielarz |
rodzina |
uzależnienia
| kuchnia
| sklep |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
© 1999-2003 NADZIEJA.PL Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. |
|||||||||
 |
|
